Makro Fotoğrafçılık ve Makro Lensler

Makro nedir? Küçük boyutlu objelerin veya büyük objeler içindeki detayların fotoğraflanmasıdır makro. Gerçek makro diye duyduğumuz tabir esasında 1 santimi bize söylese de, hiç kimse daha büyük boyutta bir kelebeği çektiğinizde size bu makro fotoğraf değil de demez. Her biri kendi içinde daha da alt dallara ayrılsa da genel olarak makro fotoğrafçılığın konuları:

Çiçek Fotoğrafları

Böcek Fotoğrafları

Damla ve Su Fotoğrafları

Mantar Fotoğrafları

Kurgu Makrolar

Her bir kategoriyi optik kalite ve büyütme miktarı olarak ayıracak olursak, her bir kategorinin bazı lensler ile bir tık daha iyi çekilebildiğini de göreceğiz. Fakat bu demek değil ki o lens ile en iyi şekilde çekim yapabilirim. Herbirinin kendi avantajları ve dezavantajları mevcut ki zaten makronun da en zor noktası burasıdır. Vazgeçmek. Seçtiğim objektifin makinenin ve ışık sisteminin, hepsinin artıları ve dezavantajları var. Önemli olan o an çekmek istediğim fotoğrafta feragat edebileceğim hususlar ne? Muhakkak dikkat ettiğim noktalar ne? Bunun kararını verdikten sonra ekipman seçmek de bir nebze olarak bizler için kolaylaşmakta.

1-Telemakro Objektifler

Makro objektiflerin özellikle L serisi gibi yüksek klasman lenslerin bir hayli pahalı olmasından ötürü, bir açık yakalayan Sigma gibi Tamron gibi fırsatçı firmaların ürettikleri aslında iyi gibi de olan ama gerçekte vaadeddiği ile pek de alakalı olmayan bir garip objektif bunlar. Genellikle 70-300 aralığa sahiptirler ve 180mmden sonrasında üzerindeki ufak switch sayesinde “makro lense” dönüşürler.

Görünürde her şey hoştur. Elinizde hem 70-300 gibi bir aralığa sahipsinizdir hem de 1:2(max) büyütme oranına. Fakat, lenslerin sınır noktalarında oluşan yumuşama, makro gibi yüksek detay isteyen bir fotoğrafçılık türünde tolere edilemeyecek noktalara ulaşabilir.Zaten piyasada makro olarak satılan lenslere bakarsanız %99 prime (sabit odaklı) objektifler. Evet, 1:2 de çektiğimiz bir fotoğrafımız olabilir elimizde fakat detayları belli olmayan, soft, yer yer CA ile kaplı bir fotoğraf. Hal böyle olunca, bu tarz objektiflerin artı ve eksilerini yazmamız lazım. Eğer artılar eksilerden çok ise, tercih söz konusu olabilir:

ARTILAR

• Ucuzluğu
• Geniş aralıkta çalışması
• 300mm ornito için de kullanılabilmesi
• Makroya girip girmemekte deneme maksatlı kullanılması

EKSİLER

• Optik kalite yetersizliği(keskinlik, kontrast, detay)

2-Kompakt Makro Lensler

Gerçek makro objektifler gibi kaliteli optiklere sahip, fakat büyütme miktarı olarak 1:2de kalmış objektiflerdir. Gerçek makro dönüştürücü aparatları ile 1:1 boyutta da çekim yapabilirler. Canon 50mm kompakt makro zannediyorum bu klasmana verilebilecek en başarılı objektiflerdendir. Yine artı ve eksilerine bir göz atalım;

ARTILAR

• Kompakt ve küçük olmaları
• Optik kalitelerinin iyi olması

EKSİLER

• 1:2 makro olmaları
• Odaklarının kısa olmasından ötürü alan derinliğinde yetersiz kalması

3- Gerçek Makro Lensler

Makro ile gerçekten uğraşmak isteyen her insanın çantasında bulunan objektifler. 1:1 büyütme oranına sahiptirler yani gerçekte 1cm olan objeyi sensöre 1cm olarak düşürebilen objektiflerdir. Makro için özel olarak tasarlandıkları için yakın çekimlerde yüksek optik kalite sunarlar. Sabit odak uzunlukları ile objeye olan ilginizi ve haliyle çekim kalitenizi artırırlar.Farklı lens ve apart kombinasyonları da ile de optik kaliteden minimum feragat ile daha büyük (örneğin 2:1) büyütmelerde de minimum bozulma sağlarlar. Nikon 105mm VR, Canon 100mm L IS gibi bir hayli alternatife sahiptirler ki bu aralık 50mmden başlar 180mme kadar devam eder.

ARTILAR

• Optik kalitenin yüksek olması
• Açık diyafram değerlerine sahip olması
• Çeşitli aparat kombnasyonları ile minimum kayıpla yüksek görüntü kalitesi
• Titreşim engellemesi (Bazı modellerde Nikon için VR Canon için IS Tamron için VC Sigma için OS)

EKSİLER

• Fiyatların diğer kategorilerdeki lenslerden yüksek olması
• Düşük odak uzunluklarında obje ile arkaplan ayrımının yetersiz olması
• Yüksek odak uzunluklarında ışık kullanımının zorlaşması

4-Ultra Makro Lensler

Sınırların ötesine geçmek isteyen makrocular için özel olarak dizayn edilmiş yüksek optik kaliteye sahip lensler. Canon’un muadili olmayan MP-E65mm 1-5X ile başlayan klasmana Venüs firmasının çıkardığı 60mm 2:1 objektif de dahil oldu.

Bu lenslerin en önemli özellikleri ise diğer bütün objektiflerin aksine manuel kullanımın en önemli şey olduğudur. Bu boyutta bir büyütmede zaten otomatik odaklanmanın (AF) imkansız olduğuna kanaat getiren Canon, 65mm objektife AF motoru bile koymamış. Yani sınırların ötesine geçmek istiyorsak, tecrübelerimize, ışık bilgimize, ve en önemlisi de gözümüze güvenmemiz gerekiyor. Ötesi, 5Xte çalışan bir 65mm objektifin size sunacağı net alan derinliği (veyahut artık çizgi gibi olacağı için net alan çizgisi) 0.048mm. Evet yanlış okumadınız 0.048mm net alanlar arasında boğuşacağınız bir objektif  😉

Ayrıca, size f2.8lik net alan derinliği sunmasına aldanmayın, kendisi F96lık da ışık isteyen bir garip ama kullanması ve ortaya çıkarttığı yüksek optik kaliteye sahip fotoğraflarla da kendine hayran bıraktıran bir objektiftir. Venüs 60mm ise sonsuzdan 2:1 büyütmeye geliyor oluşu makro tarihinde bir ilktir. Çünkü 65mm 1:1den başlar 5:1e çıkar fakat Venüs sonsuzdan başlar 2:1e gelir. Bu demektir ki 65mm ile çekebileceğiniz maksimum büyüklükteki obje 1cm’dir. Fakat venüs ile portre fotoğrafı da çekebilirsiniz ki ne kadar doğru olur orası tartışılır. Ama çekersiniz.

ARTILAR

• Yüksek büyütmelerde yüksek optik kalite

EKSİLER

• Ciddi ışık bilgisi gereği
• Fiyatlarının yüksek olması
• Tek başına kullanmanın neredeyse imkansız olması( flaş ve/veya tripot gerektirmesi)

5-Mikroskop Lensleri

Makro lensler arasındaki son kategorimiz mikroskop lensleri. Esasında fotoğraf makineleri için üretilmemiş baya bildiğimiz mikroskoplarda kullanılan lensleri, çeşitli aparatlar ile fotoğraf makinelerinde de kullanmak mümkün. Artık focus stacking (odak istifleme) ile haşır neşir olmuş, 5X büyütmenin kesmediği veyahut bilimsel amaçlı üretilecek fotoğrafları çekecek kişilerin tercihlerindendir. Net alan çizgisinin artık mikronlar ile ölçülmesi, çok ciddi ışık sistemlerinin ihtiyacı ve en önemlisi! doğada kullanılmaya elverişsiz objektiflerdir.

ARTILAR

• Ulaştığı büyütme miktarları 100Xten bile fazladır.
• Fiyatları çok ucuzdur.

EKSİLER

• Kullanımı en zor optiklerdir
• Ultra Makro kullanmamış kişilerin ışık bilgilerinin yeterli gelmemesi olasıdır
• Muhakkak bir tripot ve ışık kaynağına ihtiyaç duyarlar
• Sabittirler.
• Mikron düzeyde yapılan bir titreşim fotoğrafı mahvedecektir.

Genel olarak, makro objektifler hakkında bilgi vermeye çalıştım. Takıldığınız veyahut olmayan bir şeyi sormak istediğinizde yorum olarak bırakmanız yetecektir.