Işık Ölçer (Pozometre) nedir? Işık Ölçer (Pozometre) ne işe yarar? Nasıl ve neden kullanılır?
Işık ölçer cihazının kullanılmasının temel sebebi şu: Fotoğraf makineleri ışık ölçümü yaparken konudan kameraya yansıyan ışığı ölçebilirler. Yani siz kamera ışık ölçümü yaptı dersiniz ama “Işığı neye göre aldı? Nereden aldı? Bana yansıyan ışık kameramı yanıltıyor olabilir mi?” gibi sorular cevapsız kalır. Bu da fotoğrafçının pozlama yaparken kendisini güvensiz hissetmesine ve deklanşöre bastıktan sonra sonuçtan emin olamamasına sebep olur. Aslında teorik açıdan aynı aydınlatma şartlarında tamamen beyaz kıyafet giymiş bir kişiyle, tamamen siyah giymiş bir kişinin fotoğrafı çekilirken pozlama değerinin aynı olması gerekir. Ancak sonuç asla böyle olmaz çünkü makine ışığı ölçerken beyaz kıyafet giymiş kişide mekanda çok fazla ışık olduğunu düşünüp size poz değerini düşürmenizi, koyu kıyafetli kişide ise konunun büyük bölümünü karanlık görüp poz değerini arttırmanızı söyleyecektir. Bu da kafa karışıklığına yol açar. En iyi yol ise ışığı kameradan ölçmek yerine çekeceğiniz konuya yaklaşıp direk çekeceğiniz alanın ölçülmesidir. Bunu da ancak bir el pozometresi kullanarak yapabiliriz.
Sekonic L-478DR Litemaster Işık Ölçüm Cihazı – fotografium.com
Pozometre olmadan ne yapılabilir?
DSLR ya da aynasız kameraların hepsinde artık histogram var. Yani fotoğrafı çektikten sonra ölçümü doğru yapıp yapmadığınızı histogram üzerinden kontrol edebilir, bir dahaki çekiminizde ona göre hareket edebilirsiniz. Ama bu fotoğrafın çekim anına etki eden bir şey değildir. Deneme yanılma yöntemindense bir ışık ölçer kullanmak daima daha garanti bir çözüm olacaktır. Bu arada kameradaki ışık ölçüm modlarını merak edenler için hazırladığımız videoyu aşağı bırakıyorum.
Garanti Çözüm
Işık ölçerler pozlandırma işlemini doğa üstü, ruhani bir olay olmaktan çıkarıp ölçülebilir, bilimsel hale dönüştürmek için en temiz çözümdür. Benim ilk kullandığım pozometre Weston Euromaster’dı. Daha sonra kısa bir süre Minolta kullandım. Sekonic markasıyla tanıştıktan sonra da bir daha elime başka bir cihaz almadım. Size de öneririm. Neyse biz konumuza devam edelim. Daha öncede belirttiğim gibi el pozometresi ve makinenizin içindeki pozometreyi birbirinden ayıran en önemli özellik şudur; kameranız, ışığın vurduğu konu üzerinden yansıyan ışığı ölçer. Pozometre ise ışık kaynağından konuya düşen ışık miktarını ölçer. Bundan dolayı el pozometresinin konu üzerinde bulunan aşırı kontrast, düşük kontrast, ışığın konunun arkasından veya kenarından gelmesi gibi nedenlerle hatalı ölçüm yapması kameranızın ölçümüne göre çok daha düşük bir ihtimaldir.
Erkan Umut Sibel Can’ı fotoğraflarken.
El pozometresinde 3 ölçüm modu bulunur:
Konu Üzerine Düşen (Incident) Işık
Bu konumda pozometre ile konu üzerine düşen ışığın miktarı ölçülür. Bu ölçümde pozometrenin ölçüm sensörü üzerindeki beyaz yarı küre örtülür, pozometre konunun önünden yarı küre makinenin objektifine dönük şekilde ölçüm yapılır. Bu yöntem konunun türüne bağlı olmaksızın çok doğru ışık ölçümü sunar.
Yansıyan (Reflected) Işık
Makine içindeki dahili pozometre gibi, ışığın konudan yansıdıktan sonra ölçülmesidir. Bu konumda pozometrenin ölçüm sensörü üzerindeki beyaz yarı küre açılır ve ışık miktarı ölçülür. Eğer fotoğrafını çektiğiniz konu fotoğrafın büyük bir bölümünü kaplıyor ve Kodak gri kart tonunda ise bu yöntem ile doğru sonuç elde edebilirsiniz, otomobil fotoğrafı buna örnek oluşturabilir. Buna karşın, açık tonlu bir konunun ön planda olması veya tam tersi koyu tonlu bir konu, ışık ölçümünü büyük ölçüde yanıltacaktır.
Flaş
Paraflaş veya diğer flaşların ışık miktarının ölçüldüğü konumdur. Flaş kullanırken, el pozometresini flaş konuma getirip, stüdyo flaşınızı senkron kablosu veya IR kablosuz kumanda ile tetikleyip gerekli ölçümü yapabilmesidir. Bunun dışında flaş gücünün yetersiz kaldığı durumlarda pozometrenin birden fazla flaş çakımı ile elde edilecek değeri gösterebilmesi oldukça kullanışlı bir özelliktir. Bu özellik her pozometre/flaşmetrede bulunmaz Bir de bazı pozometrelerde flaş ile ortam ışığının kıyas değerlerinin gösterilmesi, yani ışığın yüzde kaçının doğal ışık yüzde kaçının flaştan geliyor olması da oldukça faydalıdır. Bu özellik iç veya dış mekanlarda doğal ışık ile flaş dolgu ışığının güç ayarlamasında çok kullanışlı olacaktır.
