Beyaz Ayarı Nedir, Ne İşe Yarar?

Beyaz ayarı fotoğraftaki beyaz yerin neresi olduğunu makineye söylemektir. Çünkü makineler sonuçta adı üzerinde makine olduğu için görsel olan renkler konusunda hata yapabilirler, ama biz manuel olarak makineye ‘Beyaz burada’ dersek tüm renkleri ona göre düzenler.

Bazı fotoğraflarınız farklı renklerde mi çıkıyor?

Veya akşamüstü fotoğraf çekiyorsunuz ama mavi tonlara mı sahip, ya da gece fotoğraflarınız istediğiniz renklerde çıkmıyor mu, ton farklılıkları canınızı mı sıkıyor? Sorununuz büyük ihtimalle beyaz ayarında. Bu yazımızda fotoğrafın temellerinden olan beyaz ayarını detaylı olarak göreceğiz.
Beyaz ayarı, özellikle filmli makineler zamanında fotoğrafa yeni başlayanlar için ciddi bir başbelasıydı diyebiliriz. Çünkü o zamanlar bilgisayar üzerinden beyaz ayarını ayarlamak şimdiki gibi mümkün değildi, fotoğraf çekimi sırasında doğru /veya istediğiniz beyaz ayarını seçmeniz gerekiyordu.

Işık ve ışığın rengi gün içinde güneşin yönüne göre değişir. Örneğin her zaman söylediğimiz bir şey vardır, gündoğumu ve günbatımına yakın zamanlarda fotoğraf çekin. Bunun sebebi bu saatlerde gün ışığının yumuşak olmasıdır, aynı zamanda yine günbatımında ışığın rengi daha turuncuya kaçar ve diğer tüm renkler de böylece sıcak görünür.

Işığın sıcak veya soğuk olması nedir?

Işığı makinemizde Kelvin değerleriyle ölçüyoruz. Yani aslında beyaz ayarı dediğimiz bu Kelvin’in derecesi oluyor. Kelvin 2800-10000 arasında değişken bir değer ve 10000’e yaklaştıkça maviye, 2800e yaklaştıkça da kırmızıya dönüyor. Alttaki görselde renk geçişlerini daha net görebiliyoruz.

Makinedeki otomatik olarak gelen beyaz ayarları nelerdir?

Otomatik: Otomatik ayar, beyaz ayarını makineye bıraktığınız ayardır. Genellikle herkes bu modda kullanır ama bu şekilde çektiğiniz fotoğrafların beyaz ayarlarının aynı olmama durumu yaşanabilir.

Gün Işığı : 5200 Kelvin’e ayarlanmış beyaz ayarı değeridir. Sıcak tonlara sahiptir.

Gölge: 7000 Kelvin’e ayarlanmış beyaz ayarı değeridir. Çok sıcak tonlara sahiptir.

Bulutlu : 6000 Kelvin’e ayarlanmış beyaz ayarı değeridir. Gün ışığı ve gölge arasında tonlara sahiptir.

Tungsten: 3200 Kelvin’e ayarlanmış beyaz ayarı değeridir. Soğuk tonlara sahiptir.

Beyaz floresan ışığı: 4000 Kelvin’e ayarlanmış beyaz ayarı değeridir. Tunsgten’e göre daha sıcak olmasına rağmen mavi tonlar ağırlıktadır.

Kişiye özel: Makineye beyaz nedir öğretmek için beyaz bir nesne fotoğraflanır, ve makineye beyaz budur denerek ayar yapılır.

Kelvin: Her makinede olan bir ayar değildir. Kelvin değerini kendiniz seçmenize yarar. Çoğu profesyonel kullanıcının seçtiği ayardır.

Bu değerlerden bazıları kullanılarak çekilmiş örnek fotoğraf:

Gördüğünüz gibi beyaz ayarı fotoğraf üzerinde çok önemli etkisi olan bir ayardır. Bu ayarı düzgün yapmak doğru renklere sahip bir fotoğraf için olmazsa olmazdır.

Kolay Bir Yolu Var mı?

Kesinlikle var. Artık makinelerin bir çoğunda RAW (ham) fotoğraf çekmek için gerekli ayarlar var. Şu konuda biraz işlemiştik.

Raw Fotoğrafların markalardaki isimleri ise şu şekilde:

Canon : CR2

Nikon: NEF

Pentax: PEF

Sony: SR2

Ham çektiğiniz fotoğrafları işlerken – hangi programla işlediğiniz önemli değil- mutlaka beyaz ayarını ayarlamanız için bir slider (kayan bar) olacaktır ve bu şekilde istediğiniz beyaz ayarını fotoğrafa uygulayabilirsiniz. Yani bir fotoğraf çektiğiniz ve istediğiniz ayarlarda değilse artık üzülmenize gerek yok, çünkü ham fotoğraflarda herhangi bir renk verisi saklı olmadığı için rahatlıkla değiştirebiliyorsunuz ve bozulma olmuyor.

Üstteki fotoğrafta Adobe Photoshop CS5 içindeki Camera Raw 6.4.1 ile ham fotoğrafın işleme panelini görüyorsunuz. Kare içerisine alınmış olan bölüm beyaz ayarını istediğiniz gibi yapmaya olanak sağlıyor. Benzer programlarda da aynı ayarı yapabiliyorsunuz. Ayarın nasıl yapıldığıyla ilgili de anlatımlarımız olacak ilerleyen zamanlarda. Beyaz ayarı (white balance) da bu şekilde, fotoğrafın temellerinden Iso, Diyafram, Enstantane ile birlikte bilmeniz gereken bir başka ayar.